Stadhuis Nieuwpoort





De stad Nieuwpoort werd in 1163 gesticht door Filips van Elzas. In het zuiden van de stad werd de markt ingepland waarrond al vrij vroeg na het ontstaan van de stad de belangrijkste functies werden opgericht, waaronder de stadshal met belforttoren, die vermoedelijk tijdens de voorspoedige 13de eeuw werd gerealiseerd.

Tegen de 19de eeuw was Nieuwpoort een sluimerende visserstad geworden: de stadshal was vervallen en de gewenste investeringen bleven uit. In het laatste kwart van deze eeuw, ongeveer gelijktijdig met de restauratie van de hal, ontstond er door het romantisch toerisme interesse in de middeleeuwse stad: tijdschriften en reisgidsen stuurden de romantici naar het marktplein waar de hal met belfort de trekpleister waren. Het stadsbestuur stapte mee in deze tendens en liet door Joseph Viérin en Henri Carbon een verfraaiingsproject opmaken om de stad aantrekkelijker te maken voor toeristen en toekomstige inwoners en een woonuitbreiding te realiseren.

Als Viérin na de vernielzucht van de Eerste Wereldoorlog aangesteld werd voor de wederopbouw van Nieuwpoort kreeg hij de kans om de concepten van het verfraaiingsproject uit te zuiveren, verder op punt te stellen en te realiseren. De markt bleef het zwaartepunt van het nieuwe plan van aanleg. Door een uitbreiding van de historische kern naar het zuiden kwam deze centraal te liggen in de stad. Het plein vormde vanuit historisch oogpunt al het religieuze en commerciële hart van de stad en werd in het nieuwe plan verder opgeladen met een politieke-administratieve functie: het nieuw stadhuis werd ingepland tussen de stadshalle en de kerk. Hiermee antwoordde hij enerzijds op de kritieken op zijn plan uit 1906. Anderzijds verwierf hij hierdoor het monopolie op het ontwerp van de zuidzijde van de markt. Door vervolgens ook de pastorie op de percelen achter de stadshalle en het Sint-Bernarduscollege aan de andere zijde van de Sint-Sebastiaanstraat in te planten, kon Joseph Viérin een uniek stedenbouwkundig geheel creëren met een aaneenschakeling van gebouwen waarvan de volumes op elkaar werden afgestemd en uiteraard opgetrokken in zijn ‘Nieuwpoortse stijl’.

In het kader van de herontwikkeling van de site maakte architectenbureau Serck een bouwhistorisch onderzoek en drie beheersplannen op voor de stadshal met belforttoren, voor het stadhuis en voor de pastorie.


Nieuwpoort, 2019
serck dobbelaere | architecten & ingenieurs
foto’s © L. Van de Capelle